In de rubriek “vaak gevraagd” beantwoordt Elvira vragen die vaak gesteld worden over begrijpend lezen. 

Het meisje komt binnen met haar moeder. Ze is al een aantal lessen bij mij geweest, als het hoge woord er  – met hulp van haar moeder – uitkomt. “Wanneer gaan we nou echt begrijpend lezen?” vraagt ze. “Ik leer er eigenlijk niks van!”

Ik vind het een compliment dat ze de lessen wél interessant vond. Echt wel leuk ook. Alleen had ze het gevoel dat we niet echt aan het oefenen waren. Dat is ook zo, tenminste… geen teksten-met-vragen!

Begrijpend lezen is eigenlijk heel simpel “begrijpen wat je leest”. Dat doe je door in je brein een mentale voorstelling te maken van dat wat je leest, dit te verbinden aan wat je al weet en daarmee te controleren of je snapt wat er staat. Dat laatste is een beetje een gevoel: als je iets leest, dan merk je zelf of je het snapt of niet.Omdat we in het onderwijs dat “snappen” graag willen controleren, stellen we de leerlingen vragen over wat ze hebben gelezen. Wat best logisch is, omdat je iets ook half of verkeerd kunt begrijpen. In het meest extreme geval toetsen we dit door een leerling een tekst te laten lezen en daar meerkeuzevragen bij te laten maken.

Door te oefenen met teksten en vragen leren kinderen misschien de toets iets beter te maken, maar of ze ook echt beter gaan begrijpend lezen, is de vraag. Bijna alle methodes voor begrijpend lezen zijn daarmee bezig met “teaching to the test”, wat naar mijn mening de omgekeerde wereld is. Daar zal ik in een andere “vaak gevraagd” verder op ingaan.

Waar kinderen echt iets aan hebben is het verbeteren van de kernvaardigheden. Dus: hoe maak je nou zo’n “mentale voorstelling”, hoe zit jouw netwerk van kennis in elkaar, hoe gebruik en vergroot je dat bij het lezen en hoe controleer je steeds of je het nog snapt.
Dat zijn vaardigheden die kinderen geleidelijk aan leren, door het veel te doen. Ze merken het zelf eerst nauwelijks, omdat ze niet precies kunnen vertellen wat ze geleerd hebben. Tot ze na een tijdje begrijpend lezen ineens leuker en makkelijker gaan vinden. En…. Hoger scoren op de toets 🙂

(Ben je RT-er, logopedist, of orthopedagoog en wil je weten hoe je op deze LeesInzicht manier het leesbegrip van je leerlingen versterkt? Klik dan eens hier!